بتن خود متراکم ( SCC ) چیست؟

تعریف بتن خود متراکم

بتن خود متراکم ظرفیت جریان بالاتری دارد. به لطف این خاصیت، این بتن بدون استفاده از لرزاننده خود را متراکم می کند تا بتواند جریان آزاد در قالب ها داشته باشد و هوای محبوس شده را خارج کند و در عین حال ویژگی های بتن معمولی از جمله پایداری و مقاومت را حفظ کند.

برخی از مخلوط‌های بتن خود متراکم دارای بارهای افزودنی، فوق روان‌کننده و مخلوط‌های تنظیم‌کننده ویسکوزیته برای کاهش خونریزی و جداسازی بتن هستند. هنگامی که بتن جدا می شود، استحکام خود را از دست می دهد و این منجر به ایجاد عایق در کل سطح می شود.

با این حال، بتن خود تراکم که دارای یک مخلوط مهندسی و مطالعه شده است، به لطف جریان، سیالیت و دوام خود، شبیه به مخلوط منسجمی که فاقد جداسازی دانه ای است، در قالب ها جاری می شود. استفاده از بتن معمولی در ساختمان هایی با عناصر ساختاری پیچیده که به مقدار زیادی فولاد تقویت کننده نیاز دارند، قابل اجرا نیست.

هنگام استفاده از این نوع بتن، نکات خاصی وجود دارد که باید به آنها توجه کرد تا بهترین نتیجه را به دست آورد. مهمتر از همه، تولید بتن خود تراکم در مقایسه با بتن معمولی به تجربه و دقت بیشتری نیاز دارد. قالب های مورد استفاده باید به گونه ای طراحی شوند که در مقایسه با بتن معمولی فشار بیشتری را تحمل کنند.

تاریخچه توسعه بتن خود متراکم

در اواخر دهه هشتاد قرن گذشته، محققان ژاپنی بتن متراکم را برای رفع مشکلات پایداری و دوام بتن، به ویژه در دیوارهای سبک و پیچیده، تولید کردند. پیمانکاران ژاپنی با متخصصان دانشگاه همکاری کرده اند تا اصلاح کننده های ویسکوزیته را شناسایی کنند که به بهبود دوام و مقاومت بتن برای کاربرد در موارد خاص کمک می کند. بدین ترتیب دنیای بتن وارد مرحله جدیدی شده است.

سابقه کاربرد این نوع بتن به کشورهای اسکاندیناوی نیز برمی گردد که امکان تولید این بتن به لطف وجود پوزولان و پودر سنگ آهک امکان پذیر شد. این بتن امروزه در سراسر جهان برای اجرای پروژه های خاص مورد استفاده قرار می گیرد.

اجزای بتن خود تراکم

اجزای اصلی مورد استفاده در ساخت بتن خود تراکم به شرح زیر است:

• سیمان
• سنگدانه: اندازه سنگدانه مورد استفاده برای طراحی بتن خود تراکم به ۲۰ میلی متر محدود می شود، اما در صورت لزوم، سنگدانه مورد استفاده می تواند در محدوده ۱۰ تا ۱۲ میلی متر باشد. سنگدانه ای که به خوبی مرتب شده باشد که دایره ای یا مکعبی باشد بهترین گزینه است. سنگدانه ریز مورد استفاده در برخی از پروژه ها می تواند سنگدانه طبیعی یا سنگدانه تولید شده یکنواخت باشد. از این رو، سنگدانه های ریز با اندازه ذرات کمتر از ۰.۱۲۵ میلی متر استفاده می شود.
• اب
• افزودنی های معدنی

در زیر لیستی از مواد افزودنی معدنی مختلف با ویژگی هایی که برای مخلوط بتن ارائه می دهند ارائه می دهیم:

• خاکستر بادی : ذرات ریز خاکستر به بهبود پر شدن ماتریس بتن داخلی با منافذ کمتر کمک می کنند. این ماده تخلخل را کاهش می دهد و کیفیت و دوام سازه های بتنی خود متراکم را بهبود می بخشد.
• سرباره کوره بلند : به بهبود خواص رئولوژیکی بتن کمک می کند.
• بخار سیلیس : استفاده از دود سیلیس به افزایش خواص مکانیکی سازه بتنی خود متراکم کمک می کند.
• افزودنی های شیمیایی : همانطور که در بالا ذکر شد، فوق روان کننده ها در تولید مخلوط بتن خود متراکم استفاده می شوند. برای بهبود مقاومت در برابر یخ زدگی و ذوب سازه های بتنی استفاده می شود. همچنین از بازدارنده ها برای کنترل زمان گیرش بتن استفاده می شود.

منبع :  ساخت و ساز ایران