فرایند طراحی خانه (ویلا) چیست؟

ساخت ویلا روستایی

فرایند طراحی خانه (ویلا)

بررسی سایت
عدم استفاده از فرصت های موجود در سایت نتیجه ای جز یک خانه ی نامانوس با سایت نخواهد داشت . در واقع این خانه ،بی هدف روی زمین قرار گرفته است. عوارض این سهل انگاری اغلب شامل مواردی هم چون از دست دادن زاویه دید های مطلوب ، جیگیری اشتباه نسبت به آفتاب ، اتاق های تاریک ، مقرون به صرفه نبودن خانه از نظر مصرف انرژی و … می شود و در نهایت ، خانه به اندازه ای که می توانست ، چشم نواز به نظر نمی رسد.

پس از مرحله ی برنامه ریزی ، سایت باید تحلیل شود. این تحلیل باید شامل بررسی زاویه ی تابش آفتاب ، بادهای غالب ، توپوگرافی ، عوارض زمین،درختان و گیاهان شاخص ، دسترسی ها ، حدودزمین ، ساختمان های همسایگی ، عقب نشینی ها ، قوانین محدود کننده ی حاکم بر ساخت و ساز در منطقه و هر آنچه که طراحی را تحت تاثیر قرار می دهد ، باشد.

آشنایی با زمین
گام اول در خلق نقشه ی زمین مورد نظر برای ساخت خانه، که مرجع و راهنمای ما در تمام طول طراحی خواهد بود ، آشنایی کامل با زمین است. باید به صورت مکرر و متناوب زمین را بازدید کرد و در آن قدم زد. باید همسایگی ها را شناخت و راجع به محله تحقیقات لازم را به عمل آورد.

ترسیم نقشه ی زمین
در این مرحله می توان یک نقشه ی تقریبی از زمین مورد نظر ترسیم کرد و موارد زیر را روی آن مشخص کرد:

• حدود زمین
• معابر
• ساختمان های موجود
• درخت ها ، گیاهان و بوته ها
• منابع صدا ی موجد
• …

طراحی فضا های خارجی
در این مرحله باید تصمیمات مربوط به چگونگی استفاده از فضاهای بیرون خانه را اتخاذ کنیم. فضاهای بیرونی را به عنوان اتاق های بیرونی در نظر می گیریم. برای مثال تاب یا ننوی آویخته بین درختان، یک اتاق استراحت است و میز درون باغ که در فضای باز است و با گیاهان احاطه شده یا با چتری در بالایش حفاظت می شود یک اتاق غذاخوری بیرونی است.با استفاده از دیاگرام های ترسیم شده ی این اتاق ها،فضاهای خارجی . معبر ها را پیش از آنکه سراغ داخل خانه برای طراحی اتاق های داخلی برویم ، طراحی خواهیم کرد.

ترسیم دیاگرام های حبابی برای فضاهای خارجی
بهتر است طراحی فضاهای خارجی را پیش از طراحی فضاهای داخلی انجام دهیم. باید کاربری فضاهای بیرونی را بدانیم. چگونگی طی مسیر و رسیدن به خانه ، مکان یابی مناظر و دیدهای مناسب و زیبا، مسیر وزش باد های نامطلوب و نسیم مطلوب از موارد حائز اهمیت در این تصمیم گیری هستند.

سازمان بندی و تعامل بین فضاها
حال باید در نظر بگیریم که به محض ورود به خانه چه نوع فضایی را خواهیم داشت.باید در نظر بگیریم که آیا یک فضای تشریفاتی جداگانه را تجریح می دهیم یا اینکه کلا یک ورودی جداگانه ضرورتی ندارد! دوست داریم هر گاه از فضاهای مختلف به بیرون نگاه می کنیم چه چیزی را ببینیم . مناظر و دیدهای آرام را برای فضاهایی که مخصوص استراحت و لذت بردن از منظره هستند انتخاب می کنیم و در مقابل فضاهایی را که احتیاج به دید و منظر خاصی ندارند را در مکان هایی جا می دهیمن که منظر برجسته ای ندارند. فضاهایی نیز هستند که باید خلوت و به دور از فضاهای خارجی باشند و در عین حال از نور طبیعی بهره مند شوند. منابع صوتی و نسیم های محلی را هم باید در نظر بگیریم.

طراحی حجم
پیش از ادامه ی طراحی پلان های خانه،باید نگاهی اجمالی به انواع طراحی های خارجی خانه بیاندازیم. انواع سبک خانه ها و به ویژه انواع سبک بام ها باید پیش از تثبیت دیوار های دیاگرام های حبابی فضاهای داخلی در نظر گرفته شوند.

سبک بام ، سبک خانه را مشخص می کند . طراحی بام تاثیر به سزایی در ظاهر خانه دارد. فرم های بام یکی از عناصر مهم بناهای مسکونی هستند و علاوه بر کاربری مهم و اساسی که به عنوان پوشش و سرپناه بودن به عهده دارند، جزئ لاینفک کلیت طراحی ساختمان با استفاده از سبک های تعریف شده و متمایز و الگو های تزئینی و رنگها هستند. آشنایی با انواع فرم ها و سبک های طراحی بام و تاثیراتی که هر کدام می تونند روی طرح کلی خانه داشته باشند ، گام مناسبی در راستای این بخش از طراحی است.

تنوع سبک های بام ، باعث تنوع در شیب بام ها می شود. شیب بام به صورت ضریبی از ارتفاع ، یا به بیانی دیگر نسبتی از ارتفاع عمودی سقف بر فاصله ی افقی داده شده ، تعریف می شود.هیچ سقف مسطحی ، به طور کامل صاف و مسطح نیست. برای هدایت زه کشی در سقف های مسطح معمولا شیب ملایمی در یک جهت به آن داده می شود. اغلب کم هزینه ترین بام طراحی شده برای ساخت، بامی است که ترکیبی از یک نوع بام باشد . برای خانه ای کوچک، چنین ترکیبی ممکن است زیبا به نظر برسد اما اغلب خانه های بزرگ با این روش ترکیبی و بدون ایجاد کوچکترین تغییر و تنوع در بام بسیار حجیم به نظر می رسند. برخی از انواع خانه های مدرن شاید به دنبال همین خطوط سنگین فرم های مکعبی باشند، اما حتی در این حالت نیز داشتن نوعی سایبان روی در ورودی مطلوب است.

تناسب بیرون، درون و نما

هر نقشه ی داخلی با هر طراحی خارجی خانه نمی تواند به کاربرده شود. به عبارتی درون و بیرون باید هماهنگ باشند. در حالت کلی باید با در دست داشتن پلان شماتیک و در عین تصحیح آن ، طراحی خارجی را نیز مورد بازبینی و بررسی قرار داد.

طراحی نقشه ویلا 

همه نما و وجوه یک ساختمان مسکونی باید منعکس کننده ی یک تفسیر معمارانه ی واحد باشند. علی رغم این موضوع ، سلسله مراتب عملکردی بین نماها بر اساس مکان، کاربری و میزلن تعامل آن با عابر پیاده وجود دارد. اصول طراحی نما به نمای جلو، عقب و جانبی تقسیم می شوند . نماها باید شامل ترکیبی از جزئیات معماری ، مصالح ، مدل های متنوع در و پنجره و جنبه های دیگر طراحی باشند تا در نهایت طرحی به هم پیوسته و از نظر بصری جذاب را به وجود بیاورند.

معماری چهار وجهی

در واقع خانه ی خوب طراحی شده هم از درون و هم از بیرون تحسین برانگیز است. بررسی ظاهر و نمای یک ساختمان معمارانه، تاییدی بر طراحی مناسب کلیت طرح است. ئر هنگام طراحی خانه باید اثر ۳۶۰ درجه ای نما را در نظر گرفت . پنجره ها عناصر حیاتی یک خانه هستند که قلمروهای خصوصی و قلمروهای عمومی را به هم مرتبط می کنند.هر پنجره باید هدفی را دنبال کند تا با کلیت طرح هماهنگ باشد . درها نیز عناصر حیاتی یک خانه هستند که نه تنها ارتباط بصری، بلکه ارتباط فیزیکی بین عرصه ی خصوصی و عمومی را امکان پذیر می سازند.در واقع این طراحی معمارانه چهار وجه دارد که موید و مکمل همدیگر هستند . مطمئنا اهمیت همه ی وجوه در یک حد نیست و همچنان نمای روبرو جایگاه خاص خود را دارد. مهمترین وظیفه ی نماهای فرعی تر حمایت از انتقال از وجهی به وجه دیگر است.

مجموعه رنگ های یک ساختمان مسکونی از رنگ های اصلی بدنه و المان های موجود در نما تشکیل شده است.به طور کلی کلیت ترکیب رنگی یک بنا باید یک الگوی به هم پیوسته را منعکس کند.از رنگ های فرعی برای المان های معماری مانند در و پنجره و ستون و … استفاده می کنیم.رنگ فرعی باید ملایم تر یا تیره تر از رنگ بدنه ی اصلی ، رنگ مکمل رنگ بدنه ی اصلی و یا یک رنگ خنثی باشد.

طراحی محوطه

رابطه ی عمیقی بین مکان هایی که برای زندگی انتخاب می کنیم و سلیقه و طرز فکرمان وجود دارد. این رابطه عمدتا فرهنگی است و ویژگی های شخصی، زمان، تاریخ و ارتباط با مکان، طبیعت و منظر را مجسم می کند. این رابطه ی بین فضای درون و بیرون بیشترین اهمیت را دارد. ایوان ها ، رواق ها ، گل خانه ها و باغچه ها را به منظور انتقال از درون به بیرون استفاده می کنیم. کیفیت فضایی این المان ها روی کیفیت فضای داخلی تاثیر فوق العاده زیادی دارند.

محوطه سازی یک خانه را قاب می کند ، درست مانند یک نقاشی زیبا، برای شاخص کردن ویژگی های مثبت و پنهان کردن لبه های خام آن. حتی از نظر مادی نیز محوطه سازی به ارزش خانه می افزاید. در واقع در طراحی منظر برای خانه هدف گردآوری المان های پراکنده یک منظر برای خلق یک باغ زیباست . عناصر اصلی طراحی منظر عبارتند از : انواع گیاهان ، عوارض زمین ، آبیاری، المان های غیر ارگانیک و نورپردازی. درختان و بوته های بزرگ باعث ایجاد قاب ، صفحه بندی و سایه می شوند . گیاهان کوچکتر و گل ها تنوع در شکل و رنگ به وجود می آورند . سطوح چمن کاری شده در عین ایجاد فضاهای باز بصری ، محوطه های بازی نیز به وجود می آورند . عناصر دست ساز کاربری ها را آسانتر و فضاها را مفیدتر می کنند. عوارض زمین نیز باعث جذابیت و خلق نقاط تمرکز می شوند.

جمع بندی

در نهایت می توان گفت هر طراحی خوب و معمارانه برای خانه یک کانسپت سازماندهی شده می طلبد . خانه ی خوب و مطلوب این حس را که هر چیزی سر جای خودش قرار دارد ، القا می کند . در حقیقت طراحی خوب معمارانه سعی دارد خلقت خود را آسان به نظر برساند حتی اگر اینگونه نباشد . همانند نظاره کردن یک ورزشکار بزرگ، که با وجود این که می دانیم کاری که انجام میدهد دشوار است ، اما او این کار سخت را ساده ، آسان و بدون زحمت نشان می دهد. با وجود صادق بودن برخی از قوانین در کلیه ی طراحی حا و اجراها ، نباید فراموش کرد که به پشتوانه ی کانسپت قوی و تفکر در نظریه ی طراحی ، همه ی ابعاد تحت الشعاع قرار می گیرند . اگر مرحله ی برنامه ریزی را با دقت سپری کنیم ، سایت را به طور کامل آنالیز کرده باشیم ، با یک کانسپت سازمان دهی کار کرده باشیم و دائما به برنامه برای اطمینان از تطابق برنامه و طرح رجوع کرده باشیم ، موفقیت در طراحی امری مسلم خواهد بود.

منبع :  فن ساختمان