معماری ایرانی پس از حمله مغول چه شد ؟
ساخت ویلا کوچک معماری ایرانی پس از حمله مغول
ویرانی شهرها، ساختمان ها و کشتارها چیزی بود که با حمله مغولان به ایران رخ داد. اما مغولان ایران را بسیار شبیه کشور خود می دانستند. مغول ها با معماری ایرانی آشنایی نداشتند. از این رو شهرهای ایران را به عنوان مراکز اصلی حکومت برگزیدند و به بازسازی آنها پرداختند. وزرای ایرانی را که با اشکال معماری ایرانی آشنا بودند برای بازسازی شهرها انتخاب کردند. به دلیل تأثیری که اخلاق آذری ایران بر آن داشته است، نام سبک معماری در این عصر آذری است.
- گنبد سلطانیه: گنبد سلطانیه یا مقبره اولجیتو، پادشاه ایلخانی، بخشی از شهرستان سلطانیه زنجان است. این گنبد به خاطر گنبد دولایه و شکل هشت ضلعی اش مشهور است. همچنین یکی از میراث یونیسف ایران و الگویی کامل از بناهای معماری ایرانی است.
- مسجد کبود تبریز: مسجد کبود در سالهای اول تأسیس به «فیروزهی اسلام» معروف بود. جهانشاه فرمانروای خاندان کارا کویونلو دستور ساخت این مسجد را داد. اما هرگز نتوانست ساخت آن را به پایان برساند زیرا امپراتوری آک کویونلو تبریز را تصرف کرد.
- ارگ تبریز: این ارگ در ابتدا قرار بود در عهد ایلخانیان مسجد باشد. با استفاده از این ارگ تا دوران قاجار ادامه داشته است. امروزه تنها بقایای این ارگ عظیم حصار استحکامات آن است.
- مسجد جامع یزد: مسجد جامع یزد نمونه دیگری از سبک آذری است. این مسجد در دل کویر است و بلندترین مناره های جهان را دارد. یکی دیگر از انحصارات این مسجد این است که بخش های مختلف آن متعلق به دوره های مختلف تاریخی است.
- مجموعه امیر چخماق یزد: این مجموعه مربوط به دوران تیموریان (تقریباً ۶۰۰ سال پیش) بوده و همواره محل تجمع بوده است. امروزه نماد یزد است و شامل بازار، مسجد و حمام است. همچنین دارای یک چاه آب است که پنج بادگیر در بالای آن قرار دارد تا آب خنک شود.
رشد معماری ایران در عصر صفویه
سبک اصفهانی زمانی آغاز شد که پادشاهی صفوی پایتخت را به اصفهان منتقل کرد. بسیار شبیه به سبک آذری است اما بسیار ساده تر. به دلیل تعداد زیاد ساخت و سازها در این دوران، معماری ها شروع به ابداع تکنیک های سریع تری کردند. بنابراین تعداد بناهای این دوره از معماری ایرانی بیش از هر عصر دیگری است.
- مسجد شیخ لطف الله اصفهان: مسجد شیخ لطف الله را در ضلع شرقی میدان نقش جهان می بینید. تزئینات و کاشی کاری های داخل این مسجد ترکیبی منحصر به فرد را تشکیل داده است.
- باغ دولت آباد یزد: عمارت داخل این باغ دارای بلندترین بادگیر سفالی جهان است. همچنین درختان و استخر منتهی به عمارت آن را به نمونه ای عالی از یک باغ ایرانی تبدیل کرده است. یکی از میراث جهانی یونسکو ایران است.
- مسجد نصیرالملک شیراز: مردم این مسجد را به خاطر کاشی کاری های صورتی آن، «مسجد صورتی» نیز می نامند. به خاطر پنجره های رنگارنگ تالار غربی و سقف های استثنایی آن شهرت دارد. همه اینها مسجد نصیرالملک را به یکی از برجسته ترین نمونه های معماری اسلامی ایران تبدیل می کند.
- حمام گنجعلی خان شیراز: این حمام بخشی از مجموعه گنجعلی خان کرمان است. سردر این حمام دارای نقاشی هایی از دوران صفویه در قسمت فوقانی و دوران قاجاریه در قسمت پایین است. نورپردازی داخل ساختمان و فواره های داخل آن حس خوشایندی را برای افراد داخل آن ایجاد می کند.
- خانه بروجردی در کاشان: خانه بروجردی متعلق به یکی از تجار معروف کاشان در قرن نوزدهم است. تاجر عاشق دختر تاجر قالیچه ثروتمند دیگری شده بود. او این خانه را بنا کرد تا پدر دختر ازدواج آنها را بپذیرد. ساخت آن تقریباً ۱۸ سال طول کشید.