تست چکش اشمیت
تست چکش اشمیت چیست؟
آزمایش چکش اشمیت (عدد برگشتی) یک روش آزمایش سریع، راحت و غیر مخرب برای بتن است که مقاومت بتن در مقابل فشارهای حانبی را نشان میدهد. در این نوع تست یک جرم ضربانی کنترل‌شده با انرژی ثابت برای ضربه زدن به سطح بتن برای جهش ایجاد میشود.
دهانه برگشتی اندازه گیری سختی سطح در مقیاس مدرج است. این مقدار اندازه گیری شده به عنوان یک عدد برگشتی اختصاص داده می شود.
هدف از آزمایش چکش اشمیت
- برای تعیین مقاومت فشاری بتن با ارتباط بین شاخص برگشتی و مقاومت فشاری.
- برای ارزیابی یکنواختی بتن.
- ارزیابی کیفیت بتن بر اساس مشخصات استاندارد.
- اتصال یک عنصر ملموس به دیگری از نظر کیفیت.
- روش تست چکش برگشتی را می توان برای تمایز بین قسمت های قابل قبول و مشکوک سازه یا مقایسه دو سازه مختلف بر اساس مقاومت استفاده کرد.
اصل تست چکش اشمیت
روش آزمایش تست چکش اشمیت بر این اصل استوار است که برگشت یک بلوک الاستیک به سختی سطح بتنی که بلوک به آن برخورد می کند بستگی دارد.
بنابراین سختی چکش و قرائت بتن را می توان به مقاومت فشاری بتن مرتبط کرد، مقدار برگشتی در مقیاس مدرج خوانده می شود و به عنوان یک عدد برگشتی یا نشانگر برگشتی تنظیم می شود، مقاومت فشاری را می توان مستقیماً از نمودار موجود خواند. بدن چکش
روش آزمایش چکش اشمیت
روش آزمایش چکش برگشتی روی سازه بتنی با کالیبراسیون چکش برگشتی انجام می شود. برای این کار، چکش برگشتی بر روی سندان آزمایشی ساخته شده از فولاد با سختی برینل حدود ۵۰۰۰ نیوتن بر میلی متر مربع آزمایش شده است.
پس از آزمایش دقت چکش برگشتی بر روی سندان آزمایشی، چکش برگشتی با زاویه مناسب نسبت به سطح سازه بتنی نصب می شود تا قرائت شود. بنابراین آزمایش را می توان به صورت افقی بر روی سطح عمودی و به صورت عمودی به سمت بالا یا پایین بر روی سطوح افقی انجام داد، اگر چکش برگشتی در یک زاویه متوسط نصب شود، عدد برگشت برای همان بتن متفاوت خواهد بود.
مواردی که باید هنگام انجام آزمایش چکش اشمیت در نظر گرفت:
- سطح بتن باید صاف، تمیز و خشک باشد.
- قبل از آزمایش چکش، ذرات جدا شده از سطح بتن پاک کنید
- آزمایش چکش برگشتی نباید بر روی سطوح ناهموار به دلیل تراکم ناقص یا سطح بتن غیر هموار یا بافتی انجام شود.
- نقطه برخورد چکش برگشتی بر روی سطح بتن باید حداقل ۲۰ میلی متر از لبه یا شکستگی فاصله داشته باشد.
- شش قرائت از عدد برگشت در هر نقطه آزمایش گرفته می شود و مقدار متوسط قرائت ها به عنوان شاخص بازگشت نقطه کنترل مربوطه روی سطح بتن در نظر گرفته می شود.
رابطه بین مقاومت فشاری بتن و عدد برگشتی:
بهترین راه برای بدست آوردن همبستگی بین مقاومت فشاری بتن و عدد برگشتی، آزمایش مکعب های بتن با استفاده از دستگاه تست فشار و همچنین استفاده از چکش برگشتی به طور همزمان است، ابتدا عدد برگشتی مکعب بتن گرفته می شود و سپس مقاومت فشاری بر روی دستگاه تست فشار آزمایش می شود، بار استاتیکی مورد نیاز حدود ۷ نیوتن بر میلی متر مربع است که انرژی ضربه چکش حدود ۲.۲ نیوتن است.
برای کالیبره کردن چکش‌های پس‌کشی با انرژی ضربه‌ای بیشتر، بار باید افزایش یابد و به کالیبره کردن چکش‌های پس‌زن با انرژی ضربه کمتر کاهش یابد، نمونه‌های آزمایش باید تا حد امکان جرم باشند تا تأثیر اندازه بر نتیجه آزمایش برای یک سازه با اندازه کامل کاهش یابد. ترجیحاً از نمونه های مکعبی ۱۵۰ میلی متری برای کالیبره کردن چکش های پس زدگی با انرژی ضربه کمتر (۲.۲ نیوتن متر) استفاده شود، در حالی که برای چکش های برگشتی با انرژی ضربه بالاتر مانند ۳۰ نیوتن متر، مکعب های آزمایش نباید کوچکتر از ۳۰۰ میلی متر باشند.
نمونه‌های مکعب بتنی باید حدود ۲۴ ساعت پس از خارج شدن از حوضچه پخت، قبل از آزمایش با چکش برگشتی، در دمای اتاق نگهداری شوند تا ارتباط بین تعداد برگشت‌ها و استحکام مکعب‌های آزمایش‌شده مرطوب و مرطوب مورد آزمایش قرار گیرد. لازم است بین قدرت مکعب های تست شده مرطوب و قدرت مکعب های خشک تست شده رابطه برقرار شود که فیدبک گرفته می شود.
ارتباط مستقیم بین اعداد برگشتی روی مکعب‌های مرطوب و قدرت مکعب‌های مرطوب توصیه نمی‌شود، فقط وجه‌های عمودی مکعب‌ها باید آزمایش شوند و در هنگام استفاده از چکش‌های برگشتی حداقل ۹ قرائت روی هر یک از دو وجه عمودی قابل دسترسی در دستگاه تست فشار انجام شود. نقاط ضربه روی نمونه نباید نزدیک به لبه ۲۰ میلی متر باشد و نباید کمتر از ۲۰ میلی متر فاصله داشته باشد.
مزایای تست اشمیت چکش
- استفاده از این دستگاه برای همه آسان است.
- خواص یکنواختی سطح را تعیین می کند.
- تجهیزات مورد استفاده آن ارزان است.
- برای بازسازی آثار باستانی استفاده می شود.
معایب تست چکش اشمیت:
- نتایج به دست آمده بر اساس یک نقطه محلی است.
- نتایج آزمایش به طور مستقیم با ویژگی های مقاومت و تغییر شکل سطح ارتباط ندارد.
- آرایش پیچ و فنر به تمیز کردن و نگهداری منظم نیاز دارد.
- نقایص را نمی توان به طور دقیق تشخیص داد.
عوامل موثر برکش تست اشمیت
همبستگی بین مقاومت فشاری بتن و تعداد پسرفت با استفاده از سنگدانه های مختلف متفاوت خواهد بود.همبستگی طبیعی در نتایج با استفاده از سنگدانه های طبیعی مانند سنگدانه و سنگدانه خرد شده به دست می آید.استفاده از سنگدانه های سبک در بتن نیاز به ویژه دارد. کالیبراسیون برای انجام آزمایش عوامل زیر عوامل مهمی هستند که بر تست چکش برگشتی تأثیر می گذارند.
۱- نوع سیمان:
بتن ساخته شده از سیمان با آلومینا بالا در مقایسه با سیمان پرتلند معمولی باید مقاومت فشاری بالاتری داشته باشد، استفاده از سیمان سوپر گوگرد در بتن باعث کاهش ۵۰ درصدی مقاومت فشاری می شود.
۲- نوع وضعیت سطح و رطوبت:
آزمایش چکش پشتی برای بتن نزدیک به بافت در مقایسه با بتن باز بهتر عمل می کند بتن بدون ریز برای آزمایش با چکش پشتی مناسب نیست. آزمایش آن مقدار کمتری برای مقاومت می دهد، این کاهش می تواند مقاومت را تا ۲۰٪ از بتن خشک کاهش دهد.
۳- نوع عمل آوری و سن بتن:
با گذشت زمان رابطه بین مقاومت و سختی بتن تغییر خواهد کرد.شرایط عمل آوری بتن و شرایط قرار گرفتن در معرض رطوبت نیز این رابطه را تحت تاثیر قرار می دهد.برای بتن بین ۳ روز تا ۹۰ روز از اثر سن معاف است و لازم است دارای منحنی های کالیبراسیون ویژه برای بتن های قدیمی تر.
۴- کربناته شدن روی سطح بتن:
بالاترین مقاومت با چکش برگشتی بر روی بتن کربناته تخمین زده می شود و ۵۰ درصد بیشتر تخمین زده می شود، بنابراین آزمایش باید با برداشتن لایه کربنی شده و آزمایش با چکش برگشتی روی بتن غیر گازدار انجام شود.
منبع : ساخت و ساز
